📝 Makale:
Bütçe yapmak gözünde büyüyor olabilir.
Excel açmak, kategori belirlemek, formüllerle uğraşmak, not almak…
Karmaşık geliyor, değil mi?Ama bütçe aslında bir matematik değil, bir farkındalık sistemidir.
Yani mesele şu:
Paranı sen mi yönetiyorsun, yoksa o mu seni?
🎯 İlk Adım: Geliri Netleştir
Aylık gelirin gerçekten ne kadar?
Sabit gelir → maaş, kira, ek iş
Değişken gelir → prim, dönemsel satışlar
“Gelirini bilmeden bütçe olmaz. Suyun nereden aktığını anlamadan baraj kurulmaz.”
📤 İkinci Adım: Giderlerini Gör
Bir ay boyunca tüm harcamalarını kategorilere ayır:
- Zorunlu harcamalar → Kira, fatura, gıda
- Kredi/kart ödemeleri
- Keyfi harcamalar → kahve, dışarıda yemek, giyim
- Görünmez giderler → otomatik çekilen abonelikler
Yöntem:
- Deftere yaz
- Mobil uygulama kullan (Örn: Money Manager, Spendee)
- Excel dosyası oluştur
💳 Üçüncü Adım: Harcama Kalemlerini Tart
Her kategoride şu soruyu sor:
🧠 “Bu harcama hayatımı kolaylaştırıyor mu, yoksa cebimi yoruyor mu?”
Küçük kesintiler, büyük etkiler yaratır:
- Günde 40 TL kahve → Aylık 1.200 TL
- 2 streaming aboneliği → Aylık 300 TL
📊 Dördüncü Adım: Bütçele
Artık elinde net veri var. Şimdi basit bir tablo oluştur:
| Kategori | Planlanan Tutar | Gerçekleşen Tutar | Fark |
|---|---|---|---|
| Kira | 7.000 TL | 7.000 TL | 0 |
| Market | 2.000 TL | 2.300 TL | -300 TL |
| Eğlence | 1.000 TL | 800 TL | +200 TL |
Aylık takip yap. Her ay daha iyiye gidersin.
🧠 Beşinci Adım: “Önce Kendine Öde”Gelirin %10’unu kendin için ayır.
Yani:
- Acil durum fonu
- Yatırım hesabı
- Tasarruf planı
“Kendine ödeme yapmıyorsan, başkalarının planı için çalışıyorsun demektir.”
🔁 Sonuç: Bütçe bir kerelik değil, döngüsel bir disiplindir.
Kusursuz değil, sürdürülebilir olmalı.
Önemli olan başlamak, sonra zaten gelişiyor.