Hamide HANGÜL
İstanbul Havalimanı’nda üç uçağın birbirinden tamamen bağımsız pistlere aynı anda iniş veya kalkış yapabildiği “eş zamanlı üçlü bağımsız pist operasyonu” başlatıldı. İstanbul Havalimanı’nda Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilatı (Eurocontrol) destek ve gözetiminde, Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHM), Türk Hava Yolları (THY) ve TÜBİTAK iş birliğiyle gerçekleşen eş zamanlı operasyon, THY’nin 3 uçağının aynı anda kalkış yapmasıyla gerçekleşti. İstanbul Havalimanı Hava Trafik Kontrol Kulesi yakınlarında düzenlenen törende konuşan Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, İstanbul Havalimanı’nda üç uçağın birbirinden tamamen bağımsız pistlere aynı anda iniş veya kalkış yapabileceğini belirterek, “Bu, sadece Türkiye için değil, Avrupa havacılığı için de bir ilk olmanın ötesinde, küresel havacılıkta da tarihi bir adım. Bu uygulamayı ABD’nin ardından hayata geçiren tek ülke Türkiye oluyor. Artık, İstanbul Havalimanı, trafik hacmiyle olduğu kadar, operasyonel kapasite ve teknik yeterlilik açısından da küresel havacılığın en üst ligine yükseldi” diye konuştu.
“230 milyon yolcuya ulaşıldı”
Bakanlık olarak 2002’den beri sürdürdükleri sivil havacılık politikalarıyla sektörü özel işletmelere açarak rekabeti teşvik ettiklerini belirten Uraloğlu, şu anda aktif havalimanı sayısını 26’dan 58’e çıkardıklarını, dış hatlarda 50 ülkede 60 noktaya uçuş gerçekleştirirken, bugün 132 ülke ve 352 noktaya yükselttiklerini, iç ve dış hatlarda seyahat eden yolcu sayısını da 34,5 milyondan 230 milyonun üzerine çıkardıklarını anlattı. Uraloğlu, İstanbul Havalimanı’nın açıldığı günden bu yana ülkenin küresel arenadaki vitrini olduğunu kaydederek, sözlerini şöyle sürdürdü: “90 milyonluk yıllık yolcu kapasitesiyle Türkiye’yi küresel havacılığın zirvesine taşıdı. Milyonlarca yolcuyu ağırlayan bu modern yapı, Türkiye’nin ekonomik ve kültürel gücünü dünyaya duyururken, havacılıkta lider bir oyuncu haline gelmesini sağladı. Açıldıktan sonraki ilk senesi olan 2019 yılında 52 milyon üzerinde yolcu ağırlayan havalimanımız, 2023’te ise 76 milyon üstünde yolcuya hizmet verdi. Yıllık 40 milyondan fazla yolcuya hizmet veren Major Havalimanları kategorisinde 80,1 milyon yolcu ağırlayarak kendi kategorisinde Avrupa’da ikinci, dünya genelinde ise 7’nci sırada yer aldı.”
Havacılık lojistiğinde kritik hamle
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Uraloğlu, İstanbul Havalimanı’nda “eş zamanlı üçlü bağımsız pist operasyonları”nın bugün resmi olarak başlayacağını kaydederek, şu değerlendirmelerde bulundu: “Bu, sadece Türkiye için değil, Avrupa havacılığı için de bir ilk olmanın ötesinde, küresel havacılıkta da tarihi bir adım olacak. Gururluyuz çünkü bu uygulamayı ABD’nin ardından hayata geçiren tek ülke Türkiye oluyor. Artık İstanbul Havalimanı trafik hacmiyle olduğu kadar operasyonel kapasite ve teknik yeterlilik açısından da küresel havacılığın en üst ligine yükseldi. Bu sistem, aynı anda 3 uçağın birbirinden tamamen bağımsız pistlere iniş veya kalkış yapabilmesini sağlayan ileri seviye bir hava trafik yönetim teknolojisidir. Bu sistemle hava trafik akışı hızlanacak, havalimanımızın dinamik kapasitesi önemli ölçüde artacak ve yolcularımıza daha hızlı, daha güvenli bir hizmet sunulacak. İstanbul’un kıtaları birleştiren stratejik konumu, bu yeni yetenekle birleştiğinde, havalimanımız küresel havacılık lojistiğinde daha kritik bir rol üstlenecek.”
“Gecikmeleri minimuma indireceğiz“
Yapılan çalışmalarla, “eş zamanlı üçlü bağımsız pist operasyonları”nın güvenli ve etkin bir şekilde yürütülmesi için sağlam bir temel oluşturduklarını vurgulayan Uraloğlu, “İstanbul Havalimanımızda aynı anda 3 uçağın iniş ve kalkış yapması ve daha verimli ve dinamik kapasite yönetimiyle olası gecikmeleri minimuma indireceğiz. Aynı zamanda uçakların gökyüzündeki bekleme süreleri de azalacağından yakıt tasarrufunu da maksimize edeceğiz” ifadelerini kullandı. Uraloğlu, bu sistemle İstanbul Havalimanı’nın Avrupa’daki lider konumunun daha da pekişeceğinin altını çizerek, Türkiye’nin havacılıkta küresel liderliğini bir kez daha tüm dünyaya göstereceğini bildirdi.
Atıl bir araziyi küresel bir havacılık merkezine dönüştüren bu projenin Türkiye’nin vizyonunu tüm dünyaya gösterdiğini dile getiren Uraloğlu, sözlerini şöyle tamamladı: “İstanbul Havalimanı, sadece bir ulaşım merkezi olmanın ötesine geçerek, Türkiye’nin güçlenen sesini tüm dünyaya duyuran bir sembol haline geldi ve şimdi eş zamanlı üçlü bağımsız pist operasyonlarıyla sadece ülkemizin değil, küresel havacılığın da parlayan yıldızı oldu. Türkiye’yi havacılıkta dünyanın en üst ligine taşıdı. Bu muhteşem başarı, tüm paydaşlarımızın, özverili çalışanlarının alın teriyle yoğrulmuş ortak bir zaferdir. Türkiye’nin havacılıktaki vizyonunu zirveye taşıyan ve dünya havacılık tarihine altın harflerle kazınacak bir başarıdır. İstanbul Havalimanı, bu yeni adımla gökyüzünde tarih yazmaya devam edecektir.”
THY 472 uçakla 353 destinasyonda
Törende THY Yönetim Kurulu ve İcra Komitesi Başkanı Prof. Dr. Ahmet Bolat, THY’nin bugün 472 uçak ile 6 kıtada 131 ülkede 353 destinasyonda dünyaya hizmet ettiğini söyledi. Türkiye’nin en büyük altyapı yatırımı olan İstanbul Havalimanı’nda THY’nin bugüne kadar 1,4 milyar dolarlık yatırım yaptığını belirten Bolat, “2030 yılı itibariyle de bu yatırım miktara 3 milyar dolara ulaşacak. Hava kargo markamız Turkish Kargo’nun operasyon merkezi SMARTIST’in konumlandığı bu havalimanında elleçleme kapasitesinin artışını sağlayacak ikinci faz çalışmalarımız sürdü. 2018 yılında dünyada ilk sekiz içerisinde olan Turkish Cargo bugün dünyada ilk üçe girdi ve 1.9 milyon tona ulaştı. Bu sayı 500 milyon dolarlık bir yatırımla yakında temel atma töreniyle başlayacağımız SMART-IST’in ikinci fazıyla birlikte dört buçuk milyon tona ulaşarak dünyada en büyük kargo merkezi olacak.”
Bolat, doğu-batı yönünde inşa edilen dördüncü pistin ve ikinci terminali de kısa zamanda planlanması ve yapılmasına işaret etti.
Eş zamanlı 3 uçak kalktı
Bakan Abdulkadir Uraloğlu ve beraberindekiler İstanbul Havalimanı Trafik Kontrol Kulesi’nde geçerek 34, 35 ve 36 sol pistlerde yer alan THY uçaklarının pilotlarına talimat verdi. Böylece birbirinden bağımsız pistlere aynı anda iniş veya kalkış yapabildiği “eş zamanlı üçlü bağımsız pist operasyonu” gerçekleştirildi. Operasyonda bir kadın pilot da yer aldı.