Akdeniz’de kuraklık derinleşiyor

Müjde DEMİR-MERSİN

İklim değişikliğiyle birlik­te hızla artan küresel ısın­ma, kuraklığı kaçınılmaz hale getiriyor. Her 10 bin yılda bir yaşanan doğal ısınma-soğu­ma döngüsü bu kez insan etki­siyle hızlandı ve tehdit boyutuna ulaştı. Özellikle Akdeniz Bölge­si; yağış azlığı, su kıtlığı, kurak­lık ve deniz seviyesindeki artış­larla karşı karşıya. Konuyla ilgi­li DÜNYA’ya konuşan Mersinli yetkililer, bölgedeki tarım rekol­tesinin düştüğünü, hastalıkların arttığını ve geleneksel üretim şe­killerinin yetersiz kaldığını söy­ledi.

“Yeşil dönüşüm artık ertelenemez”

Mersin Ticaret ve Sanayi Oda­sı (MTSO) Yönetim Kurulu Baş­kanı Hakan Sefa Çakır, “Sanayi, tarım, turizm ve lojistik gibi tüm sektörler doğayla uyumlu hale gelmeli. Kimyasal kullanım azal­tılmalı, sanayi atıkları arıtılmalı, karbon salınımı düşürülmeli ve yeşil enerjiye geçiş hızlanmalı” diyerek, yeşil dönüşümün artık ertelenemeyecek bir zorunluluk olduğunu vurguladı. Ulusal ve bölgesel planların kâğıt üzerinde kalmaması gerektiğini belirten Çakır, su savaşlarının, çok daha yıkıcı olabileceğine dikkat çekti.

2025 yılını yeşil dönüşüm yılı ilan ettiklerini anımsatan Çakır, “Tarımın merkezi konumunda olan bir il olarak şimdiden Mer­sin Tarım Teknoparkımız çatı­sı altında, üniversitelerimiz ve bitkisel üretim araştırma ensti­tülerimizle daha az su gerekti­ren yeni ürün desenleri çalışma­larına başladık. “Küresel İklim Değişikliğine Adaptasyonda Bit­kilerin Sesine Kulak Ver” bu ça­lışmaları kapsayan önemli pro­jelerimizden biridir. Avrupa Di­jital İnovasyon Merkezi- ADİM, bu hedeflerin en önemli ağıdır. MTSO olarak, hem fon almaya hem de ADİM – Avrupa Dijital İnovasyon Merkezi unvanını al­maya hak kazanan Türkiye’de­ki 5 konsorsiyumdan biri olduk. MTSO bu beş konsorsiyumdan biri olan; AGRİNOVATE çatısı altında, tarım sektöründeki diji­tal ve yeşil dönüşümünde ve ku­raklık sorununda, Mersin ola­rak başarı hikayesi yazacağımıza inanıyorum” dedi.

“Ciddi bir su sorunuyla karşı karşıyayız”

Tarsus Ticaret Borsası Meclis Başkanı Murat Kaya da son dönemde birçok bölgede yaşanan su sorununun bölgede de kendisini göstermeye başladığına işaret etti. Murat Kaya, “Bugün bizler Türkiye’nin en verimli topraklarından birine sahip Çukurova bölgesinde yaşıyoruz. Çukurova bölgesinde de önümüzdeki günlerde bizi çok ciddi bir su sıkıntısı bekliyor. Barajlarda çok ciddi su sıkıntıları var. İsraftan kaçınmazsak önümüzdeki günlerde çok ciddi bir su sıkıntısı ile karşı karşıya kalacağız” dedi.

“Suya olan ihtiyacımız artacak”

Tarsus Ticaret Borsası Başkan Yardımcısı Kemal Süheyl Batmaz ise Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün 2024- 2025 yılı son 5 aya ait verilerine göre, ülkede yağışların azaldığını, sıcaklığın artmasıyla kuraklık riskinin arttığını kaydetti. Batmaz, “Bölgemizin su yılı yağışı 282.2 mm, normali 443.8 mm ve 2024 su yılı dönem yağışı 401.9 mm’dir. Yağışlarda normaline göre yüzde 36, 2024 su yılı dönem yağışına göre yüzde 30 azalma gerçekleşti. Uzmanlar, olası kuraklığa karşı acil önlemler alınması gerektiğini vurgulamaktadır. Üyelerimiz de suya erişim konusundaki sorunları giderek daha fazla dile getirmektedir. Bölgenin su varlığı ve tasarrufu ele alınmalı, suya uygun tarım yapılmasının önemi öne çıkarılmalıdır. Özellikle tropikal ve subtropikal bitki üretiminde, su tüketimi yüksek ve düşük ürünler arasında bir denge kurulması önem arz etmektedir. Bölgemiz, hızla kurak bir kent haline gelirken, uzun vadeli yatırımlar gerektiren su tüketimi yüksek ürünlerin üretimini stratejik bir bakış açısıyla değerlendirmeliyiz. Suya göre üretim planlaması, bölge tarımı için kritik bir konudur. Doğru bir planlama ile hem su kaynaklarını koruyacak hem de üreticinin ekonomik sürdürülebilirliğini sağlayabiliriz” diye konuştu.

“Küresel iklime göre tarım planlaması şart”

Mersin Ziraat Odası Başkanı Musa Yılmaz, küresel iklim de­ğişikliğinin etkilerinin Türki­ye’de ve özellikle Mersin bölge­sinde ciddi şekilde hissedildi­ğini belirterek, su krizine karşı tarımda yeni bir yol haritası oluşturulması gerektiğini vur­guladı. Son 4-5 yıldır yağmur ve kar yağışlarının azalmasının su kaynaklarını olumsuz etkiledi­ğine dikkat çeken Yılmaz, “Bu yıl kar neredeyse hiç yağmadı, barajlarımız dolmayı bırakın, ihtiyaç duyulan seviyelere bi­le ulaşamadı. Yağmur yağıyor ama düzenli değil; sel, don ve dolu gibi felaketlerle birlikte geliyor, tarıma büyük zarar veriyor” dedi. Bölgenin büyük oranda sulu tarıma dayandı­ğını hatırlatan Yılmaz, mevcut iklim koşullarına uygun, suyu daha az tüketen ürünlere yö­nelmenin önemine dikkat çek­ti. “Limon ve portakal gibi suya yoğun ihtiyaç duyan ürünler yerine, mısır, nohut ve ejder meyvesi gibi alternatiflere yö­nelmeliyiz. Bu değişim hem su tasarrufu sağlar hem de üre­ticiyi korur” diye konuşan Yıl­maz, Mersin’de vahşi sulama yöntemlerinin büyük oranda terk edildiğini de belirterek, ül­ke genelinde bu konuda daha fazla denetim ve yönlendirme yapılması gerektiğini söyledi.