PARA ANALİZ- Borsa İstanbul, piyasa değeri ağırlıklı pay endekslerinin hesaplama yöntemlerini etkileyen önemli değişiklikler için harekete geçti. BIST Piyasa Değeri Ağırlıklı Pay Endeksleri Kural Seti’nde önerilen güncellemeler, 1–15 Ağustos 2025 tarihleri arasında kamuoyunun görüşüne açılacak.
Önerilen değişiklikler, hem endekslere dahil edilecek payların seçimini hem de işlem hacmi ve fiyat hesaplamalarında kullanılan süreleri doğrudan etkiliyor. Finansal Ölçütler Komitesi’nin değerlendirmesinin ardından, nihai karar 25 Ağustos 2025’te açıklanacak. Değişikliklerin kabul edilmesi halinde 1 Eylül 2025’ten itibaren yürürlüğe girmesi planlanıyor.
BIST 500’de Kapsam Değişiyor
Yeni düzenleme ile birlikte, Piyasa Öncesi İşlem Platformu (PÖİP)’da işlem gören paylar BIST Tüm ve BIST 500 endekslerinin kapsamı dışına çıkarılacak. Ayrıca BIST 500 Endeksi’ne dahil edilecek şirketler artık Yıldız Pazar, Ana Pazar ve Alt Pazar sıralamasına göre seçilecek. Bu adım, endeksin daha büyük ve likit şirketlerden oluşmasını hedefliyor.
İşlem Hacmi ve Fiyat Verisinde Süre Uzatımı
Endekslerde kullanılan “Günlük Ortalama İşlem Hacmi” ve “Düzeltilmiş Fiyat” verilerinin hesaplama süresi mevcutta 6 ayken, bu süre 12 aya çıkarılıyor. Değişiklik;
-
BIST 30,
-
BIST 50,
-
BIST 100,
-
BIST 500,
-
BIST Likit Banka,
-
BIST Banka Dışı Likit 10,
-
BIST Sürdürülebilirlik 25,
-
BIST Temettü 25,
-
BIST Katılım 30,
-
BIST Katılım 50 ve
-
BIST Katılım 100
gibi çok sayıda endeksi doğrudan ilgilendiriyor.
Bu uzatma, verilerde kısa vadeli dalgalanmaların etkisini azaltarak daha dengeli endeks yapıları oluşturmayı amaçlıyor.
BIST 100 ve Katılım 100’de Giriş-Çıkış Eşiği Güncelleniyor
BIST 100 ve BIST Katılım 100 endekslerine yapılacak dönemsel değerlemelerde kullanılan alt ve üst sıralama sınırları da değiştiriliyor. Mevcut 95–105 aralığı, yeni düzenlemeyle 90–110 aralığına çekiliyor. Bu da daha esnek bir geçiş sistemi anlamına geliyor; endekse dahil olacak veya çıkacak şirket sayısında artış ya da azalış yaşanabilir.
Eleştirel Değerlendirme: Yatırımcılar Ne Beklemeli?
Borsa İstanbul’un önerdiği bu düzenlemeler, endeks bileşenlerinin istikrarını artırmaya ve kısa vadeli spekülatif hareketleri dengelemeye yönelik adımlar olarak değerlendiriliyor. Ancak bazı yatırımcılar, PÖİP kapsamındaki girişimlerin dışlanmasının gelişmekte olan şirketler için bir görünürlük kaybı yaratacağı endişesini dile getiriyor.
Ayrıca 12 aylık işlem hacmi ve fiyat ortalaması hesaplaması, özellikle son aylarda işlem hacmi artan hisselerin endekslere girişini geciktirebilir.
Uygulama Takvimi
-
Görüş alma süreci: 1–15 Ağustos 2025
-
Karar açıklaması: 25 Ağustos 2025
-
Yürürlük tarihi: 1 Eylül 2025