2023-2025 dönemleri arasında halka arzını tamamlayan toplam 100 şirkete yatırımcılar 171 milyar TL’ye yakın yatırım yaptı.
Bu rakamın 119 milyar TL’si halka arz edilen şirketlere giderken; 51.5 milyar TL’si ise halka arzda hisse satışı yapan ana hissedarların oldu.
cnbc-e’den Barış Erkaya’nın haberine göre halka arzların tek motivasyonu, şirketlerin yeni yatırımları, büyüme planlarının finansmanı veya kredi borçlarının ödenmesi için sermayeye ihtiyacı duyulması olmadı.
Ana ortakların yıllardır yaptıkları yatırımlarla büyüttükleri şirketlerin hisselerini nakde çevirme motivasyonu da halka arzda etkili oldu.
Bu motivasyon, 2023 yılının başından bugüne kadar 51.5 milyar TL’lik bir tutar oluşturdu.
Şirket neden halka arz edilir?
24 Şubat 2023’te Merkez Bankası’nın politika faizi yüzde 8.5. 22 Mart 2024’te ise yüzde 50 ile zirve yaptı. Ticari kredi faizleri 2023 Şubat ayı başında yüzde 12.81 ile dipteyken 2024 Nisan ayında yüzde 69’lara ulaştı.
Yükselen enflasyon, beraberinde yükselen kredi maliyetleri, kısılmaya çalışılan para muslukları, makro ihtiyacı tedbirlerle finansmana erişime getirilen sınırlamalar, büyümek, büyüyemiyorsa da küçülmemek, küçülüyorsa da faaliyetini sürdürebilmek amacıyla mücadele eden şirketler için oldukça zorlu bir dönem yaşandı.
Halka arz ise her ne kadar şirketleri daha fazla hissedarın denetimine açıyorsa da ucuz maliyetli bir finansman yöntemi olarak görülüyor.
Halka arzlarda tek motivasyon finansman maliyeti mi?
Yıllardır yatırım yaptığı şirketi için bir fiyat tespiti yaptırıp, sonrasında da o fiyattan yatırımının bir bölümünü nakit paraya dönüştürmek isteyen ana hissedarlar halk arz süreçlerinin bir parçası oluyor.
Son 28 ayda, yani 2023 yılının başından bu yana halka arz edilen 100 şirketin sadece 24 tanesi ortak satışı yoluyla değil, sermaye artırımı yoluyla halka arz edildi.
Halka arz edilen şirketlerin yüzde 24’ünde halka arz gelirinin tamamı şirketin kasasına gitti. Kalan yüzde 76’sında ise hem şirket hem de ana hissedar kazandı.
Hatta yüzde 6’sında ortakların hisse satışı, bedelli sermaye artırımından daha yüksek oldu. 6 şirkette halka arz sonucunda toplanan paranın çoğu şirketten çok ana hissedar kazanmış oldu.
İşte 2023 başından bu yana gerçekleşen 100 halka arz ve halka arzlardan elde edilen gelirlerin paylaşımı…